Nha Trang non nước hữu tình, là nơi lưu dấu của nhiều biểu tượng văn hóa trường tồn từ những thời đại trước và khu di tích Tháp Bà Ponagar là một trong những biểu tượng kiến trúc văn hóa Chăm Pa cổ còn tồn tại cho đến ngày nay. Tín đồ du lịch khắp nơi trên thế giới đến thăm thú Nha Trang để đắm mình trong nắng vàng, biển xanh và để tìm hiểu về cội nguồn văn hóa của một đế chế xưa cũ - Vương quốc Chăm Pa. Cùng Potique Hotel tìm hiểu vẻ đẹp rêu phong cổ kính của nền văn minh cổ xưa - một thời kỳ vàng son.
Sự tích Tháp Bà Ponagar
Vua Chăm Pa là Harivarman đã xây dựng công trình này từ khoảng thế kỷ thứ 8 đến thế kỷ 13 vào thời kỳ đạo Hindu đang cường thịnh tại vương quốc Chăm Pa cổ. Ngôi đền Chăm Pa nằm trên đỉnh một ngọn đồi cao khoảng 10-12 mét so với mực nước biển, tại cửa sông Cái tại Nha Trang - Khánh Hòa. Ngoài ra, Tháp Bà Ponagar còn có một tên gọi khác là Yang Po Inư Nagar hoặc Yang Pô Ana Gar.
Toàn cảnh công trình kiến trúc Tháp Bà Ponagar
Chiêm ngưỡng kiến trúc Chăm cổ của Tháp Bà Ponagar
Tổng thể công trình được chia ra thành 3 khu vực: Tháp Cổng, Mandapa (hay còn gọi là khu tiền đình) và khu đền tháp. Trải qua biến động lịch sử và dấu tích thời gian, hiện nay chỉ còn lại 5 công trình nằm tập trung chủ yếu ở khu Tiền Đình và Đền Tháp.
Mandapa (Khu Tiền Đình)
Tổng thể kiến trúc đều được xây dựng bằng gạch nung với 4 hàng cột lớn, bao gồm 12 cột nhỏ bên ngoài hình bát giác và 10 cột lớn ở phía trong với các lỗ mộng. Phía đông Mandapa có 2 cột nhỏ, nằm ở 2 bậc lên xuống của Tiền Đình và được hướng thẳng ra cổng chính. Theo những dấu tích xưa còn sót lại, kiến trúc của người Chăm Pa xưa tạo nên một trục thẳng thần đạo, hướng tâm đến tháp chính, nơi thờ mẹ Thiên Y A Na.
Khu đền tháp
Khu đền tháp có tổng cộng là 6 tháp nhưng hiện tại chỉ còn 4 tháp và các tháp hầu hết đều được xây dựng theo dáng bình đồ hình vuông, phía trên thiết kế theo hình chóp nón. Tháp Đông Bắc - tháp cao nhất thờ tượng Nữ Thần Ponagar. Tháp Nam - lớn thứ 2 thờ thần Shiva – chồng Nữ Thần. Tháp cuối cùng là tháp Tây Bắc, tháp cao thứ 3, và là nơi thờ ông bà Tiều – người đã cưu mang và nuôi dưỡng vị Nữ Thần Thiên Y A Na.
Kiến trúc Chăm có giá trị lớn về mặt văn hóa, tôn giáo và lịch sử của Vương quốc Chăm Pa cổ xưa
Bia Ký
Bia Ký tại Tháp Bà có giá trị lớn về mặt văn hóa, tôn giáo và lịch sử của Vương quốc Chăm Pa cổ xưa. Di tích Tháp Bà có tổng cộng 28 đơn vị minh văn trong đó có tấm bia mang nhiều giá trị lịch sử do quan Thượng thư bộ Lễ triều Nguyễn - Phan Thanh Giản biên soạn bằng tiếng Hán - Nôm về truyền thuyết Thiên Y A Na Thánh Mẫu của người Việt.
Thưởng thức điệu múa Chăm
Múa Chăm là hoạt động nghệ thuật được đưa vào biểu diễn đầu tiên tại Tháp Bà Ponagar. Du khách có thể tận mắt chứng kiến những vũ điệu múa đặc trưng của Vương quốc Chăm cổ xưa. Điều này không chỉ lưu giữ nét đẹp quá khứ của một đế chế vàng son mà còn là cách để quảng bá văn hóa vùng miền đến bạn bè quốc tế khắp năm châu.
Múa Chăm là hoạt động nghệ thuật được đưa vào biểu diễn đầu tiên tại Tháp Bà Ponagar
Lễ hội Tháp Bà Ponagar Nha Trang
Lễ bái ở Tháp Bà diễn ra vào ngày 21 - 23 tháng 3 âm lịch hàng năm. Lễ hội này nhằm để thể hiện lòng biết ơn của nhân dân với Bà Mẹ Xứ Sở và trải nghiệm thiết thực nhất về văn hóa cội nguồn. Du khách sẽ có thể tận mắt chiêm ngưỡng các nghi lễ truyền thống như lễ thay xiêm y, lễ cúng, hay lễ tắm tượng hiến tế và lễ thả đèn hoa đăng bên dòng sông Cái Nha Trang.
Tắm bùn khoáng thư giãn ở Tháp Bà Ponagar
Khu tắm bùn Tháp Bà chỉ cách khu di tích chính khoảng tầm 2km. Các dịch vụ nổi tiếng tại đây như: tắm ôn tuyền thủy liệu pháp, ngâm tắm bùn khoáng, jacuzzi,.... Theo tài liệu y khoa, tắm bùn có tác dụng điều trị các loại bệnh liên quan đến khớp, thần kinh, da liễu và giúp làn da thêm tươi trẻ, săn chắc và mịn màng hơn.
Địa chỉ: 438 Ngô Đến, Ngọc Hiệp, Thành phố Nha Trang, Khánh Hòa
Thời gian: 07:00 – 19:30
Nét đẹp văn hóa Chăm Pa cổ xưa luôn là một điều gì đó bí ẩn khiến những ai đã từng đặt chân đến Nha Trang đều phải ghé thăm công trình kiến trúc cổ này. Trải qua bao nhiêu thăng trầm, Tháp Bà Ponagar như một chứng nhân lịch sử mang nhiều dấu tích thời gian và cũng là nơi lưu giữ trọn vẹn vẻ đẹp của một nền văn hóa xưa. Người ta nhớ đến Chăm Pa như một niềm trân trọng về một vương quốc vàng son trong quá khứ và sự kính phục dành riêng cho giá trị kiến trúc cổ xưa mãi trường tồn đến tận ngày nay.
Dịch